Okrągły Stół według Małgorzaty Tabaki
Od 6 lutego do 5 kwietnia 1989 trwało w Polsce pacyfikowanie komunistów, którzy mieli szefa w Moskwie i władzę w Europie Środkowo – Wschodniej. To była ogromna siła na świecie – z bronią atomową , ulokowaną również w Polsce. Po drugiej stronie, po przeciwnej stronie komunistów, do stołu, zwanego „okrągłym stołem” usiadła najodważniejsza część polskiej opozycji i przedstawiciele Kościoła katolickiego i Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego.
Rozmowy prowadzono w kilku miejscach, a ich rozpoczęcie i zakończenie odbyło się w siedzibie Urzędu Rady Ministrów Polskie Rzeczpospolitej Ludowej w Pałacu Namiestnikowskim, dziś miejsce urzędu prezydenta Andrzeja Dudy.
W obradach wszystkich zespołów, podzespołów i grup roboczych brało udział ok. 717 osób jako uczestnicy, eksperci i obserwatorzy. Według Jarosława Kaczyńskiego kilka tysięcy osób zaangażowanych w okrągły stół się pomyliło, łącznie z jego bratem Lechem Kaczyńskim, którego widać na większości zdjęć.
Największym osiągnięciem OKRĄGŁEGO STOŁU były częściowo wolne wybory wyznaczone na 4 czerwca 1989 roku. To jedno z najważniejszych wydarzeń w najnowszej historii Polski, od którego rozpoczęły się zmiany ustrojowe, cywilizacyjne i społeczne.
Jak to wtedy było
Od początku ’89 roku przez kraj przewalały się strajki, protesty, rewolucje i rezolucje a gabinetowe przewroty unieważniały się następnego dnia. Wszystko się rozłaziło, rozmazywało i topiło w oparach wiecznego gadania i wódki.
I tak, 6 lutego 1989 r. w Pałacu Namiestnikowskim w Warszawie rozpoczęły się obrady Okrągłego Stołu, przy którym układające się „wysokie strony” zadekretowały wolny rynek, wolność słowa i wolność prasy. Również wolne, „częściowo wolne”, wybory, które się odbyły 4 czerwca 1989. Za demokracją opowiedziała się wtedy mniejszość, jedna trzecia narodu nie poszła głosować, a jedna trzecia głosujących poparła komunistów. Przyszłość nie była klarowna.
Rozpadał się realny socjalizm, tak zwane resorty siłowe prężyły muskuły, bo przygotowywały kolejny stan wojenny, w przemyśle wyłączano maszyny z powodu przerw w dostawach prądu, w PGR-ach nie było czym karmić ludzi i trzody. Zbliżało się widmo koszmarnego bezrobocia. Sklepy były puste, w wolnej sprzedaży był tylko ocet i dzieła sztuki. Inflacja przekraczała 800 procent w skali rocznej , dolar był jedyną walutą, za którą można było coś kupić i kosztował 11 tysięcy złotych przy średniej pensji 200 tysięcy miesięcznie , co stanowiło równowartość 20 butelek wódki Żytniej w Pewexie. Zadłużenie państwa przekraczało 45 miliardów dolarów.
To nie była tylko transformacja ustrojowa i gospodarcza . Dokonywała się jednocześnie ogromnej wagi transformacja klasowa i mentalna.
Okrągły stół według Małgorzaty Tabaki
Małgorzata Tabaka była najbardziej wnikliwą i inteligentną obserwatorką i komentatorką swoich. swoich czasów. I znakomitą karykaturzystką, chyba najznakomitszą w Polsce. Była równa Szymonowi Kobylińskiemu z Polityki, ale swoich karykatur nie podpisywała Wymagała mądrzejszej widowni.
Niezwykle trafnie komentowała wydarzenia polityczne, społeczne i obyczajowe w czasopismach ogólnopolskich i zagranicznych,
Debiutowała w tygodniku „Polityka” w połowie lat 70. Rysunki podpisane Tabaka drukowały między innymi: Polityka, Życie Literackie, Literatura, Szpilki, Karuzela, Zdanie, Radar, Przegląd Tygodniowy, Prasa, Prawo i Życie, Ruch Muzyczny, Twój Styl, Kultura, Wprost, Przegląd, Spotkania z Zabytkami, Kraków oraz inne ogólnopolskie gazety i czasopisma. Tabaka opublikowała ponad 5 tysięcy rysunków prasowych
Za swe rysunki polityczno-satyryczne publikowane w prasie w latach 1976 – 1981 została uhonorowana najwyższą nagrodą nadawaną przez redakcję satyrycznych „Szpilek” – „Złotą Szpilką 82”, i jako laureatka – indywidualną wystawą w Galerii Szpilek w Warszawie, gdzie miała okazję pokazać także prace niedopuszczone do oficjalnych publikacji.
Tabaka była laureatką wielu prestiżowych wyróżnień i nagród za twórczość graficzną w zakresie rysunku satyrycznego i prasowego w kraju i za granicą. Grafiki satyryczne Małgorzaty Tabaki zachwycały nie tylko europejczyków ale zdobywały uznanie też na innych kontynentach. International Journal of Comic ( USA) w 1999r. zamieścił Jej obszerną notkę biograficzną wraz z pracami a Witty World (USA) proponował współpracę redakcyjną.
Pokazywała swoje prace na indywidualnych wystawach malarstwa i grafiki w Kolonii, Oberhausen, Oldenburgu, Bergisch-Gladbach, Hattingen. Była zapraszana na międzynarodowe wystawy i spotkania satyryków do Frankfurtu, Hamburga, Essen, Monachium, Ancony, Marostici, Teresiny.
.Prace Tabaki są w zasobach muzeów w Bazylei, Hamburgu, Montrealu, Knkke-Heist, Beringen, Anconie, Tokio i galerii w Europie oraz w posiadaniu osób prywatnych.
Zmarła w 2014 roku.
Z własnej kolekcji wybrałem, moim zdaniem, najcelniejsze rysunkowe komentarza do „okrągłego stołu”.